Mia?a to by? wyprawa przez ca?? szeroko?? Afryki, znad Zatoki Gwinejskiej nad Morze Czerwone. Tymczasem po miesi?cu podró?y, gdy dotar?em do Nd?ameny, postanowi?em wraca?. Sahel jest monotonny i twardy. Podró? na w?asn? r?k? najta?szymi ?rodkami komunikacji wi??e si? z d?ugimi czasami oczekiwania, ekstremalnie trudnymi warunkami przejazdu oraz walk? z band? policjantów, ?andarmów i jeszcze paru kolesi, którzy pragn? twoich pieni?dzy. Gdy w ko?cu dojecha?em do Nd?ameny, czu?em si? jak wyschni?ty kawa?ek gówna. Informacje pochodz? z listopada roku 2001. Togo, Benin, Niger i Czad le?? w tej samej strefie czasowej co Polska. W Ghanie jest godzina do ty?u, je?li w Akrze jest po?udnie, w Polsce jest trzynasta.

2 listopad - 6 grudzie? (35 dni)

1980 USD (w tym bilety lotnicze 1020 USD, wizy 112 USD, wyprawa w Góry Air 275 USD)

wyprawa solo.

W Ghanie angielski jest j?zykiem urz?dowym. W pozosta?ych krajach mo?na si? dogada? prawie wy??cznie po francusku, angielski jest niemal bezu?yteczny. Na po?udniu Nigru mo?na si? te? dogada? w hausa, a w Czadzie po arabsku.

Pada?o tylko raz - par? kropel w górach Togo. Du?a wilgotno?? mo?e by? uci??liwa, zw?aszcza na wybrze?u. Nocami jest troch? przyjemniej, ale nadal najlepiej ?pi si? na golasa (gdyby nie te moskity). Na Sahelu jest z kolei ca?y czas sucho i s?onecznie (szczegó?y w cz??ci nigeryjskiej).

Wiz? Ghany trzeba wyrobi? w Polsce. Honorowy Konsulat Republiki Ghany: ul. M?cis?awska 4a; 01-647 Warszawa; tel. 833 10 94; fax. 833 20 17; godziny otwarcia: 10:00 - 14:00 we wtorki i czwartki. Jako ?e nie mieszkam w stolicy, spraw? za?atwi?em korespondencyjnie. Trzeba poprosi? o przys?anie formularza faksem, wype?ni? cztery kopie, naklei? cztery zdj?cia i w?o?y? do koperty razem z 20 USD, 30 PLN, paszportem i podpisanym o?wiadczeniem, ?e nie b?d? ro?ci? ?adnych praw do przesy?ki, je?li kurier j? zgubi. Koszt poczty kurierskiej: 24 PLN (Pocztex, ewentualnie + 6 PLN za pobranie), Konsulat wysy?a Stolic? za pobraniem - koszt 38 PLN. Wiza jednokrotna jest wa?na przez trzy miesi?ce od daty wystawienia, w Ghanie mo?na siedzie? przez 30 dni.
Inne wizy mo?na "zbiera?" po drodze.

Do Ghany najlepiej zabra? dolary ameryka?skie, w pozosta?ych krajach najpraktyczniejsze s? franki francuskie. W Togo, Beninie i Nigrze obowi?zuje ta sama waluta - CFA (zobacz te? informacje dotycz?ce poszczególnych pa?stw).

Wzi??em z sob? Lonely Planet, Africa on a Shoestring 2001. Zrobi?em te? kopi? kilku stron z takiego samego przewodnika z roku 1996 - by?o w nim opisanych wi?cej miejsc ni? w obecnie aktualnym. Przewodnik LP West Africa opisuje wszystkie odwiedzone przeze mnie kraje, oprócz Czadu. Mapy nie bra?em, wszelako Michelin 953 jest chyba najlepsz? map? ca?ego regionu.

Na kilku granicach sprawdzaj? szczepienie na ?ó?t? febr?. Podczas przejazdu z Nigru do Czadu pó?nocn? stron? Jeziora Czad trzeba si? liczy? z brakiem butelkowanej wody. Poza tym cz?sto dzieli si? posi?ki z napotkanymi miejscowymi i je si? r?koma z jednej misy. Noce na pustyni s? naprawd? ch?odne, zw?aszcza podczas jazdy na ci??arówce lub pick-up'ie.

Konieczna jest profilaktyka. Ze wzgl?du na odporno?? na chloroquine, skutki uboczne oraz cen?, mój wybór pad? na doxycycline

Wsz?dzie istniej? miejsca o podwy?szonym ryzyku. Bardziej szczegó?owe informacje zawar?em w informacjach dotycz?cych konkretnych pa?stw.

Mia?em bilet w jedn? stron? do Akry. Alitalia z Berlina via Mediolan. Razem z podatkami i kosztem kuriera kosztowa? 770 DM. Kupi?em go na witrynie internetowej Aero.pl, p?atno?? kart? kredytow?, dostawa z Niemiec poczt? ekspresow?. W Mediolanie sp?dzi?em godzin? przy "Transfer Desks", poniewa? pani stwierdzi?a, ?e do wjazdu do Ghany, oprócz wizy, potrzebny jest bilet powrotny. Samolot lecia? z mi?dzyl?dowaniem w Lagos (Nigeria), ??cznie lot trwa niespe?na 7 godzin - od 15.45 do 22.30 (z Mediolanu). Z Nd?ameny wróci?em samolotem Air France do Pary?a - bilet w dwie strony kosztowa? 661 USD, kupiony w Czadzie. Z Pary?a chcia?em z?apa? tanie po??czenie do Warszawy. Próbowa?em za?apa? sie na wolne miejsca we w?a?nie odlatuj?cych samolotach. Niestety, pomimo ?e by?y wolne miejsca, najta?szy bilet zaoferowano mi za 280 USD (LOT). Wida? lepiej lecie? bez pasa?erów. Wróci?em wi?c poci?giem, najpierw do Kolonii (540 FFR), a nast?pnie do polskiej granicy (199 DEM) i do Warszawy (23 PLN).

Noc sp?dzi?em w "The Sunflower Hostel", blisko stacji S-Warschauer Str. Noc w dormitierze bez ?azienki kosztuje 27 DM. Na miejscu internet za 3 DM na godzin? i piwo za 3,5. W sezonie mog? by? problemy z miejscami, na przysz?o?? zapisa?em wi?c par? namiarów na tanie hotele:
Mitte's Backpacker, Chausseestr 102, od 25 DM, info@backpacker.de
The Club House, Johannistr 2, od 25 DM, mailto@clubhouse-berlin.de;
Circus, Rosa-Luxemburg 39-41, od 25 DM, info@circus-berlin.de;
Lette'm Sleep, Lettestr 7, od 25 DM, namiary identyczne jak na Mitte's Backpacker
Pegasus, Pariser Kommune 35, od 25 DM, hostel@pegasushostel.de;
Globetrotter Odyssee, Grunbergerstr 23, od 24 DM, Odyssee@hostel-berlin.de;
The Sunflower, Helsingforserstr 17, od 27 DM, hostel@sunflower-hostel.de;
Bax Pax, Skaltzerstr 104, od 25 DM, info@baxpax.de.