Na koniec mieli?my w programie wizyt? u Cofanów.

Lud ten, ?yj?cy mi?dzy Aguarico a Napo, znany by? w pocz?tkach XX wieku pod nazw? Cushma. Nazywano ich tak ze wzgl?du na tuniki, które nosili. Nosz? je zreszt? do dzi?. Potem zacz?to ich nazywa? Cofanami, bo sami o sobie mówili: "Cofa na´su a'i", co - jak si? pó?niej okaza?o - znaczy: "My, ludzie znad rzeki Cofa". Bo Aguarico w ich j?zyku nosi imi? Cofa, od rosn?cej na jej brzegach charakterystycznej, bardzo rzadkiej i cennej w selwie trawy - "cofaje". Sami o sobie mówi?, ?e s? "A'i". "A´i" to ani ich s?siedzi Secoya, ani biali, ani Metysi, nikt inny - tylko oni, Prawdziwi Ludzie. Przy okazji: imi? to jest w sam raz dla mi?o?ników krzy?ówek: Ai.

Lasy nad Aguarico i Napo s? jednymi z najbogatszych pod wzgl?dem botanicznej ró?norodno?ci lasów ?wiata. Naliczono tu nieco ponad 100 drzew na akrze, podczas gdy w selwach Ameryki ?rodkowej jest ich oko?o 40, a w lasach Ameryki Pó?nocnej i Europy - tylko 20. Tutejsze lasy zamieszkuje 250 gatunków gadów, 600 gatunków nietoperzy i ponad 1000 gatunków ptaków. W wodach Aguarico i Napo ?yje prawie 600 gatunków ryb. W przypadku Napo jest to ju? jednak przesz?o??: ostatnio doliczono si? tam ju? tylko trzech gatunków ryb! Tylko trzech!

Wrogiem Cofanów i Amazonii jest ropa naftowa. Od 1968 roku nad górnym Napo i Aguarico trwa gor?czka naftowa. Na pocz?tku lat 70. górne Aguarico by?o widowni? krwawych walk uzbrojonych we w?ócznie i dmuchawki cerbatana Cofanów i ich s?siadów Huaronów - z nafciarzami z Texaco. Wielu bia?ych zgin??o wtedy od zatrutych strza?. A Indian w ko?cu przetrzebiono i przesiedlono. Dzi? Lago Agrio, zwane ostatnio Nueva Loja, jest stolic? ekwadorskiej ropy. Ale ropa naftowa niszczy Amazoni?. Nieszczelne rury zapaskudzaj? las, po wydobyciu ropa od wody jest niedok?adnie oddzielana i czasami wraca znowu do rzeki... Budowa ruroci?gów oznacza tak?e, ?e wzd?u? nich powstaj? drogi, a drogi oznaczaj? nap?yw kolonistów i pocz?tek k?opotów dla le?nych ludzi. Cofani zaszyli si? w las i walcz? o prawo w?asno?ci do ziemi i lasów, w których ?yj?.

Na terenie zamieszka?ym przez Cofanów zidentyfikowano 293 gatunki ro?lin, Indianie ci znaj? blisko 4 tysi?ce ro?lin leczniczych! Nie jest to biedny ani ubogi las. P?taj? si? po nim tabuny botaników pracuj?cych dla wielkich koncernów farmaceutycznych i szukaj?cych nowych lekarstw.