Na jakiej? bocznej drodze szlaban zrobiony z patyka i paru kamieni. Miejscowe ch?opaki musz? z czego? ?y?. Przepuszczaj? nas za kilkaset franków.

Je?dzi si? albo odkrytym pick-up'em, albo taksówk?. Zawsze ze sporym towarzystwem. Taksówki maj? t? sam? taryf? w ca?ym mie?cie, ale je?li si? dosiadamy do kogo?, p?acimy mniej. Ile osób mie?ci si? w taksówce? Siedem, osiem - w?a?ciwie nie ma ogranicze?. Mo?na siedzie? po lewej stronie kierowcy, na dachu, w oknie, gdzie kto chce. Gdy kierowca widzi powa?nego klienta, mo?e wyrzuci? z taksówki dotychczasowego pasa?era, aby zrobi? miejsce. Poniewa? my byli?my "powa?ni", strasznie g?upio si? wtedy czuli?my.

Na upa? by?em przygotowany, wszyscy mnie w Polsce nim straszyli. Nie lubi? ciep?a. Nawet w Pary?u by?o mi gor?co. Okaza?o si? jednak, ?e nie jest tak strasznie, a mamy marzec, najgor?tszy miesi?c. Jest bardzo wilgotno i mo?e to powoduje, ?e daje si? wytrzyma?. No, ale zobaczymy.

Tak, upa? to ?elazny punkt, którego nie da si? pomin?? w opisie Afryki. Upa? i wilgo? t?umacz? bardzo wiele. Nie tylko wygl?d terenu, ale te? zachowania ludzi, kultur?, wszystko. Mo?na opisa? Szwajcari?, nie opisuj?c jej temperatury czy deszczu, Afryka bez upa?u nie istnieje. Dziwi?em si? kiedy? czytaj?c ksi??ki podró?ników, ?e w Afryce nie ma cienia, bo s?o?ce ?wieci pionowo. By? mo?e tak jest na pustyni, w suchych okolicach albo o innej porze roku.

Na równiku cie? jest. Jest wsz?dzie. Niebo jest prawie ca?y czas zachmurzone i s?o?ce niemal nigdy nie ?wieci bezpo?rednio; nagrzewa tylko zup? powietrzno-wodn?, a przed t? zup? nie ma ju? ucieczki. Byle palma nie ochroni. Tylko klimatyzacja. Gdy si? wyjdzie na s?o?ce, to nie ma si? wra?enia, ?e jego promienie dotykaj? skóry tak jak u nas na wiosn?, czy na pla?y nad morzem; ono nie parzy. S?u?y tylko do ?wiecenia. S?o?ce ogrzewa zup? i dopiero zanurzone w niej cia?o ogrzewa si?. ?wiat?o te? jest wsz?dzie, niewielu ludzi u?ywa okularów s?onecznych, zreszt? jasno?? te? nie ma kierunków.

Mieszkali?my w wynaj?tym domu z klimatyzacj?. Wy??cza?em zazwyczaj t? klimatyzacj?, a po dwóch dniach i tak si? psu?a. Nie martwi?em si? zbytnio, bo i tak by?em przekonany, ?e b?dzie jeszcze gor?cej, a doradzano mi, aby klimatyzator wy??cza? jak najcz??ciej, ?eby si? przyzwyczaja? do temperatury i nie przezi?bi? si?. Potem przyszed? naprawiacz klimatyzatorów, wyj?? go ze ?ciany i ju? wi?cej klimatyzatora nie ogl?da?em. Zosta?a po nim dziura w ?cianie. Komary by?y szcz??liwe, ?e nie musz? si? ju? przeciska? przez moskitier?, a ma?e gekony, ?e mog? odkrywa? nowy ?wiat. To, ?e jest jednocze?nie ciep?o i wilgotno powoduje, ?e nic nie wysycha ?atwo, cz?owiek te? nie. Gdy co? si? rozleje, ka?u?a zostanie na par? dni. Gdy cz?owiek si? spoci, jest ju? mokry ca?y czas, tygodniami. (...) Swoj? drog?, zadziwiaj?ce, jak czy?ci s? tam ludzie, a nie wygl?da, by o czysto?? specjalnie dbali. No, mo?e dzieci tarzaj?ce si? w piachu do najczystszych nie nale??.

Wszyscy dosy? ?le znosz? upa?y; Murzyni te?. Murzyni maj? bardzo ma?? tolerancj? na temperatur?. Poc? si? i narzekaj? na upa? jak biali, a marzn?, gdy tylko pada deszcz i temperatura spadnie do jakich? 28 stopni. Ju? wtedy widzia?em ludzi w kurtkach z kapturem. Nie wygl?da na to, aby deszcz przynosi? rado??. W Polsce ciep?y deszczyk to przyjemno??, przynajmniej czasem. Ale nie w Afryce. Tu dzieci nie taplaj? si? w wodzie, nie puszczaj? okr?tów z kory i patyków po deszczowych rzeczkach (chyba nawet w Skandynawii ludzie maj? wi?ksz? przyjemno?? z deszczu). Afryka?ski deszcz to jak spluni?cie przez tr?b? wielkiego s?onia.