W Tanzanii by?em od 14 pa?dziernika do 28 grudnia 2000 roku. S?owem, sp?dzi?em na tej spalonej ziemi kawa?ek czasu. Chcia?bym podzieli? si? moimi do?wiadczeniami, które mo?e przydadz? si? komu?, kto pragnie odwiedzi? ten pi?kny kraj.
J?zyki: suahili, angielski (oficjalne), j?zyki plemienne
Religie: chrze?cija?stwo (g?ównie katolicyzm, anglikanizm i luteranizm): 40%, islam: 35%, wierzenia lokalne: 23%, hinduizm
Sk?ad etniczny: Nyamwezi i Sukuma: 21%, Suahili: 9%, Hehe i Sango: 7%, Makonde: 6%, Haya i Ziba: 6%, Kinga: 5%, Zaramo i Luguru: 4%, D?agga i Pare: 4%, Szambala i Zigula: 4%
Miasta
Dar es-Salaam to najwi?ksze miasto Tanzanii (zespó? miejski - 3 miliony mieszka?ców), le??ce na wschodzie kraju, na wybrze?u Oceanu Indyjskiego; najwa?niejsze centrum przemys?owe i kulturalne kraju, g?ówny port morski Tanzanii. Miasto zosta?o za?o?one w 1862 r. jako letnia rezydencja su?tana Zanzibaru. W 1885 r. Dar es-Salaam zosta?o zaj?te przez kolonistów niemieckich. W 1896 r. miasto zyska?o rang? stolicy Niemieckiej Afryki Wschodniej. W czasie II wojny ?wiatowej kontrol? nad Dar es-Salaam przej?li Brytyjczycy. W 1961 r. miasto sta?o si? stolic? nowo powsta?ej Tanganiki, za? w 1964 r. - Tanzanii. Od 1974 r. oficjaln? stolic? republiki jest centralnie po?o?ona Dodoma, jednak Dar es-Salaam nadal pe?ni wiele funkcji centralnych. Muzeum Narodowe Tanzanii w Dar es-Salaam posiada interesuj?ce zbiory archeologiczne i etnograficzne (m.in. maski i instrumenty muzyczne).
W Dar es-Salaam znajduje si? Ambasada Polska.
Inne wi?ksze miasta to: Mwanza (252 tys. mieszk.), Musoma (220 tys. mieszk.), Tabora (214 tys. mieszk.), Dodoma (204 tys. mieszk.).
Zdrowie
Przede wszystkim szczepienia ochronne. W Tanzanii wymagane jest szczepienie na ?ó?t? febr?. Bez tego szczepienia zostaniemy odes?ani tym samym samolotem, którym przylecieli?my. Szczepienia za?atwi? mo?na w ka?dej placówce SANEPID i nie jest ono drogie (oko?o 70 z?otych). Poza ?ó?t? febr? mo?na si? zaszczepi? jeszcze na polio i wiele innych, aczkolwiek osobi?ci uwa?am, i? nie warto. Przy szczepieniu otrzymamy mi?dzynarodow? ksi??eczk? szczepie? ("Yellow Book"). Szczepienia na ?ó?t? febr? wa?ne s? 10 lat.
Na terenie Tanzanii panuje AIDS, tak?e warto przed wyjazdem odwiedzi? dentyst?. No i, oczywi?cie, ?adnych kontaktów seksualnych.
Za to obowi?zkowo nale?y zabezpieczy? si? przed malari?. Mnie uda?o si? kupi? opakowanie LARIAMU (185 z?otych), który mia?em bra? w razie ataku. Poza tym w Tanzanii mo?na kupi? METAKELFIN, który jest pono? skuteczny i niedrogi. Na miejscu w aptece kupi?em PALUDRIN (11 dolarów; zapas na dwa miesi?ce), który bra?em raz dziennie po jednej tabletce (zapobiegawczo). Oprócz lekarstw warto zabra? kilka ?rodków na komary w sprayu oraz spirale do palenia firmy Raid. Nie polecam ?adnych ma?ci i kremów, gdy? przy upale cz?owiek ca?y si? klei, a dodatkowa warstwa kremu wzmaga tylko uczucie dyskomfortu. Warto kupi? kilka aerozoli przeciw komarom. Najlepsze, które sprawdzi?em, to niemieckie ?rodki kupione w sieci sklepów Rossmann. Poza tym wa?ne jest, aby spa? pod moskitier?. Moskitier? najlepiej kupi? na miejscu, gdy? nasze polskie s? do niczego.
Generalnie, nale?y po prostu o siebie dba?. Po obiedzie co najmniej pó?godzinna sjesta. Nie przem?cza? si? i uwa?a? z prac? fizyczn?. Du?o pi? i zdrowo je??. Nie przegrzewa? organizmu i chodzi? z nakryciem g?owy. Ka?d?, nawet najmniejsz? dolegliwo?? konsultowa? z lekarzem.
Malarii nie mo?na lekcewa?y?. Jest to ci??ka choroba, która potrafi przerodzi? si? w pora?enie mózgowe (Malaria Cebolis), a nawet mo?e skoczy? si? ?mierci?. Objawy s? ró?ne i zale?? w du?ej mierze od organizmu. Poniewa? bra?em paludrin, moja malaria to tylko wymioty, biegunka i ogólne zm?czenie. Ale widzia?em i s?ysza?em o przypadkach bardzo ci??kich.
Alkohol nie obni?a ryzyka zachorowania na malari?!
Warto wzi?? ze sob? ma?? apteczk?. Moja apteczka zawiera?a:
lariam, aspiryn? bayerowsk?, pyralgin?, pyramidon, ibuprom, w?giel, witamin? B, krople mi?towe, zestaw plastrów, spirytus, jodyn?, tribiotik, ma?? cynkow?, talk, banda? elastyczny, agrafki, no?yczki.
Wi?cej bra? nie warto, poniewa? wszystko mo?na kupi? po przyst?pnych cenach w aptekach (w suahili: duka la dawa).
Zwierz?ta i zwierz?tka
Niczego nie dotyka? go?? d?oni?! W Tanzanii jest mnóstwo robactwa: paj?ki, termity, centypedy, skorpiony, mrówki itp. Na wszystkie nale?y uwa?a?, bo wi?kszo?? gryzie i to bole?nie. Poza tym w??e: czarna mamba, zielona mamba, czarna kobra, kobra, pafander, bananowiec i inne. Wi?kszo?? jadowita, bli?sze spotkanie mo?e zako?czy? si? tragicznie. Je?li jest si? pierwszy raz w Afryce, radz? obchodzi? wszystko dooko?a. Ja sam z ciekawo?ci dotkn??em jakiego? robaczka, a on wystrzeli? mi na d?o? strumie? jadu. Sw?dzia?o 3 dni, a potem skóra si? obiera?a i piekielnie piek?o. Wieczorem nale?y chodzi? z latark? i unika? krzaków. W Tanzanii jest sporo jaszczurek, nawet w domach. S? one po?yteczne, gdy? poluj? na komary.
Poza tym mo?na zobaczy?: s?onie, hipopotamy, nosoro?ce, ?yrafy, antylopy, zebry, ma?py, krokodyle, lwy, gu?ce, bawo?y i mnóstwo ptactwa. S?owem - raj na ziemi. Trzeba jednak uwa?a? - nawet powolny hipopotam zmusi? mnie do szybkiego biegu z dusz? na ramieniu.