Ktokolwiek odwiedza Birm? - niezale?nie od przekona? - w jakim? stopniu wspiera tamtejsz? dyktatur?. Transport, linie lotnicze, wi?kszo?? hoteli, restauracji, sklepów z pami?tkami w wi?kszo?ci nale?y do rz?du. Op?aty za zwiedzanie ?wi?ty? (uiszczane w dolarach) s?u?? utrzymaniu armii. Ale jednocze?nie turystyka pozwala na skromny dochód wielu rodzinom, a tak?e zmniejsza izolacj? Birmy. Tak wi?c wybór jak zwiedza? - nale?y do Ciebie.

Je?li decydujesz si? odwiedzi? ten kraj warto pami?ta? o kilku regu?ach:

1. Nie rozmawiaj o polityce - jedyne, co ryzykujesz to ewentualn? deportacj? (je?li swoje pogl?dy wyznawa?e? tajniakowi), natomiast twoi rozmówcy mog? mie? naprawd? powa?ne k?opoty (wi?zienie za rozmow? z turyst? wci?? jest na porz?dku dziennym).

2. O ile to tylko mo?liwe korzystaj z prywatnych hoteli, zwyk?ych autobusów, pami?tki kupuj na straganach (s? ta?sze) - w ten sposób pomagasz lokalnej spo?eczno?ci, a nie rz?dowi.

3. Za wst?py trzeba p?aci? w dolarach - ale wiele miejsc nie wartych jest op?at, zastanów si? co naprawd? chcesz zobaczy?.

4. Rozmawiaj z innymi turystami - w?ród podró?ników zwiedzaj?cych Birm? trwa swoista moda na omijanie rz?dowych op?at i nakazów. Podró?ników indywidualnych jest tak niewielu, ?e bardzo ?atwo jest nawi?za? kontakt.

Z uwagi na wojskowy re?im Polska nie utrzymuje stosunków dyplomatycznych z Birm?. Nie ma zatem na miejscu polskiej ambasady - najbli?sza jest w Bangkoku (Ambasada RP Bangkok Sukhumvit Rd, Soi 5 tel 251-88-91(do 3), fax 251-88-95).

Wiz? birma?sk? mo?na wyrobi? w Bankgkoku - najlepiej na Khoasan Road w dowolnym biurze podró?y - prowizja agenta wynosi ok. 2-3$, a zaoszcz?dza si? jeden dzie?. Adres ambasady Birmy: 132 Sathon Neua Rd (tel. 233-2237, 234-4698) Ambasada jest czynna 8-12 (sk?adanie wniosków), 14-16.30 (odbiór). Potrzebne s? 3 zdj?cia, 20 USD (p?atne w tajlandzkich Bhat), wiza wydawana jest tego samego dnia - o ile nie ma zamieszek w Rangunie. Wizy s? wydawane na okres 4 tygodni - podobno bez problemu mo?na je przed?u?y? w Immigration w Rangunie - ale zale?y to w du?ej mierze od aktualnej sytuacji politycznej.

Dziennikarze, fotografowie, nauczyciele, studenci to wci?? kategoria turystów, którym wiz si? odmawia - zatem w rubryce zawód lepiej ich nie wpisywa? i poda? dowolne inne (mile widziany jest 'tour guide'). Nale?y te? pami?ta?, ?e rz?d w 1989 roku zmieni? wiele nazw i w oficjalnych formularzach nale?y u?ywa? obecnie obowi?zuj?cych: Birma - Myanmar, Rangoon - Yangon, Pagan - Bagan.

Oczywi?cie do dyspozycji jest Lonley Planet "Myanmar (Burma)", chocia? 6 edycja z 1996 roku jest potwornie nieaktualna je?li chodzi o ceny hoteli (w mi?dzyczasie cz??? zosta?a sprywatyzowana), natomiast s? tam dobre mapy i informacje praktyczne. Dla bardziej zainteresowanych kultur? ni? konkretami pozostaje przewodnik Nicolasa Grenwood "Burma" z serii Bradt. Je?li kto? chce pozna? sytuacj? spo?eczno-polityczn? polecam "Burma - an alternative guide" (do nabycia w Bangkoku), oraz bardziej opisow? ksi??k? "Burma behind the mask" - Jan Donkers i Minka Nijhuis.

Mo?na do Birmy lecie? przez Singapur (bardzo dobre po??czenia oferuje Alitalia) lub przez Bangkok (warto sprawdzi? ceny KLM i LOT). Dalej wielkiego wyboru nie ma - póki co drogi l?dowe s? zamkni?te i pozostaje tylko kolejny przelot. Z Bangkoku s? codziennie samoloty tajlandzkich i myanmarskich linii lotniczych (cena w obie strony ok. 150$). Raz w tygodniu (niedziela) jest po??czenie Biman Airways (linie Bangladeszu) za 120$.

W Birmie poza USD i FEC (odpowiednik polskich bonów do Pewexu) oficjalnym pieni?dzem jest Kyat. Oficjalny kurs utrzymywany od kilku lat to 1 USD = 6 K. Na czarnym rynku wynosi on ok. 1 USD = 350 K. Wszystkie ceny podawane w tym raporcie liczone s? oczywi?cie wg tego drugiego kursu. Ponadto trafiaj? si? stare banknoty (z napisem Burma Bank) - nie mia?y?my k?opotu z ich wydawaniem, ale oficjalnie turystom nie wolno ich posiada?. Poniewa? cyfry birma?skie bardzo si? ró?ni? w zapisie od naszych, warto poprosi? w hotelu o napisanie liczebników na kartce - u?atwi to targowanie si? i ustalenie jaki to w?a?ciwie nomina? mamy w r?ku.

Uwaga: Po wprowadzeniu normalnej gospodarki rynkowej w przeci?gu 24 godzin podane ceny b?d? nieaktualne! Upewnij si? przed wyjazdem w polskim MSZ jak wygl?da aktualna sytuacja w Birmie!